Na: Johnson J. Rwegasira | CEO - Ufugaji4Change
UTANGULIZI
Kuku wa nyama (broilers) ni chanzo bora cha kipato na chakula chenye protini nyingi. Ufugaji wa siku 28 unaweza kuwa wa faida kubwa endapo utazingatia lishe bora yenye virutubisho vyote, usafi wa banda na vifaa vyake, joto linalofaa kwa kila wiki, upatikanaji wa maji safi na salama kila wakati, na utekelezaji sahihi wa chanjo na boosters. Kwa kufuata mwongozo huu kwa umakini, unaweza kupata kuku wenye afya bora, ukuaji wa haraka, na faida endelevu sokoni au kwa matumizi ya nyumbani.
WIKI YA KWANZA:
Katika wiki hii, kuku wanahitaji joto la kutosha na uangalizi wa karibu kila saa. Hakikisha unatumia heater ya umeme au jiko la mkaa lililofunikwa vizuri ili kuhakikisha joto linalofaa linadumishwa. Tumia ceiling board au kizuizi kinachofaa kuzuia upepo wa baridi. Wape maji safi na lishe ya Starter mara 5–6 kwa siku, angalia afya yao kila siku, na pima msongamano wa vifaranga ili kuepuka vifo vya mapema. Hii pia ni kipindi muhimu cha kuanza kutambua dalili za magonjwa, kuhakikisha banda safi na salama, na kuanzisha utaratibu wa usafi na biosecurity.
- Hakikisha joto la banda lipo 32–35°C
- Kila kuku aweze kufika chakula na maji kirahisi.
- Angalia afya ya vifaranga kila siku
- Fanya usafi wa kila siku: kuondoa mabaki ya chakula na kinyesi
- Epuka baridi – vifo vingi hutokea wiki hii.
WIKI YA PILI:
Katika wiki hii, kuku wako wanahitaji lishe ya kuendelea na joto la banda linalopunguzwa kidogo hadi takriban 30–32°C. Endelea kuwapa maji safi yenye multivitamins ikiwa ni lazima. Chanjo ya Gumboro inapaswa kufanyiwa karibu siku ya 10 ili kuimarisha kinga zao. Angalia maendeleo yao kila siku: pima uzito wa kila siku au kila wiki, hakikisha chakula kinapatikana kwa wingi, na udhibiti wa msongamano unadumishwa. Vidokezo vya usafi ni muhimu zaidi sasa — safisha banda, kosha feeders na drinkers kila siku, na angalia uwepo wa wadudu au wanyama wengine. Hii ni hatua muhimu ili kuku wawe na afya bora, ukuaji wa haraka, na kuanza kuimarisha mfumo wao wa kinga kabla ya wiki ya 3..
- Wapatie nafasi kubwa zaidi kwa kuongeza eneo.
- Dhibiti harufu na unyevu ili kuepuka magonjwa
- Endelea kuwapa maji safi na multivitamins
- Fanya usafi wa kila siku kuhakikisha mazingira ni safi.
- Angalia afya – wakianza kuhara au mafua, toa dawa mapema.
WIKI YA TATU:
Katika wiki hii, kuku wako wanapungua kiwango cha joto hadi takriban 28–30°C. Anza lishe ya Grower feed yenye virutubisho vya kutosha kwa ukuaji wa kati. Angalia uzito wa kila siku au kila wiki; wastani wa wiki hii ni 1.0–1.2 kg. Endelea kuhakikisha banda na vifaa viko safi, maji yanaendelea kupatikana kwa wingi, na msongamano umepunguzwa. Hii ni hatua muhimu ili kuku wawe na afya bora, ukuaji wa haraka, na kuimarisha kinga zao kabla ya wiki ya 4.
- Punguza msongamano kwenye banda.
- Hakikisha hewa safi inaingia lakini hakuna upepo mkali.
- Endelea na chanjo na tiba za kinga ndogo ndogo.
WIKI YA NNE:
Katika wiki hii, kuku wako wanamalizia ukuaji wao. Endelea kuwapa Finisher feed yenye lishe kamili ili kupata uzito mzuri wa 1.8–2.2 kg siku ya 28. Punguza joto kidogo hadi 26–28°C. Hakikisha maji safi yanaendelea kupatikana kila wakati. Angalia afya ya kuku kila siku na pima uzito ili kuhakikisha ukuaji unaendelea vizuri. Hii ni hatua muhimu ya kuandaa kuku kwa soko, kuhakikisha stress ndogo, na kupunguza vifo vinavyoweza kutokea kabla ya kuuza.
- Lisha Finisher feed yenye virutubisho kamili
- Andaa usafiri na soko mapema ili kuepuka stress.
- Usitumie dawa siku 5 kabla ya mauzo (withdrawal period).
- Fanya tathmini ya uzito kila siku.
- Safisha banda na vifaa mara kwa mara.
- Dhibiti wadudu na wanyama wengine kuingia kwenye banda.
RATIBA YA KILA WIKI YA KUKU WA NYAMA
| Wiki | Aina ya Chakula | Chanjo | Dawa / Vitamini / Boosters | Maelezo / Malengo | 
|---|---|---|---|---|
| Wiki 1 (Siku 1–7) | Starter (high protein 22–23%) | Newcastle (day 7) | Vitamin E + Selenium (1–3 days) Multivitamins kwenye maji | Kuku wadogo wanahitaji lishe ya nguvu, kuimarisha kinga na ukuaji wa haraka. Hakikisha maji safi kila wakati. | 
| Wiki 2 (Siku 8–14) | Starter/Grower transition | Gumboro (siku 14) | Coccidiostat kwenye chakula (kama prophylaxis) Vitamin B complex | Kuendelea kukuza mwili na kinga. Angalia uzito na vifo. | 
| Wiki 3 (Siku 15–21) | Grower (protein 20–22%) | Chanjo ya Newcastle (siku 21) | Vitamin C kwenye maji (kupunguza stress) Dawa za kuzuia vimelea vya magonjwa | Kuongeza mwili na kujiandaa kwa hatua ya finisher. Angalia mwanga na joto. | 
| Wiki 4 (Siku 22–28) | Finisher (protein 18–20%) | Booster ya Gumboro (siku 28) | Vitamin + minerals kwenye maji Dawa za kuzuia maradhi (kama prophylaxis) | Kuandaa kuku kwa soko, kuhakikisha uzito mzuri na afya bora. Fanya usafi wa mwisho na angalia kinga. | 
HITIMISHO
Kwa kufuata hatua hizi kwa umakini, unaweza kuwa na kuku wenye afya bora, ukuaji wa haraka, na faida sokoni. Usafi, lishe, chanjo, joto, na uangalizi wa kila siku ni siri ya mafanikio ya broiler farming. Anza leo, pima maendeleo, na uone matokeo chanya ya juhudi zako.
Ufugaji4Change inahamasisha wakulima kutumia teknolojia, elimu, na ubunifu ili kuongeza tija na kipato katika ufugaji wa kisasa.
Post a Comment